Hoe leren leerlingen om correcte zinnen te formuleren in schrijfopdrachten?
Het begrijpen van correcte zinsbouw is een essentiële vaardigheid voor leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. Maar hoe kunnen leerkrachten hen helpen om deze vaardigheid te beheersen en foutloze zinnen te formuleren in hun schrijfopdrachten? Emmi Stuji (antwoordspecialist) en Martine Gijsel (kennismakelaar Kennisrotonde) zochten het uit voor Kennisrotonde, het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek.
Volgens de auteurs van het rapport ligt een cruciale stap naar succes ligt in de samenwerking tussen leerkrachten en grammaticales. Wanneer leerkrachten expliciete instructie geven in zinsbouw, zien we positieve resultaten. Zo leren leerlingen niet alleen hoe zinnen zijn opgebouwd, maar ook hoe ze deze zinnen en zinsdelen kunnen samenvoegen tot complexe en samengestelde structuren. Het resultaat? Leerlingen produceren beter gestructureerde zinnen met een correcte woordvolgorde en verbinden hoofd- en bijzinnen op een juiste manier. Dit is een grote stap in de richting van effectieve schrijfvaardigheid.
Over de Kennisrotonde
De Kennisrotonde is een uniek loket voor de beantwoording van onderwijs- en jeugdvragen met kennis uit onderzoek. Iedereen die werkt in of nabij de onderwijspraktijk van het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, (voortgezet) speciaal onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs, lerarenopleiding, volwasseneneducatie, of werkt in het jeugddomein, kan vragen stellen. Deze vragen beantwoordt de Kennisrotonde met wetenschappelijk gefundeerde inzichten over wat wel en wat niet werkt. Dit helpt professionals om wetenschappelijk onderbouwde keuzes te maken in de praktijk.
Het belang van zelfregulatie
Maar het gaat verder dan alleen instructie, zo stellen Stuji en Gijsel. Zelfregulatiestrategieën spelen ook een cruciale rol. Leerlingen die leren doelen te stellen en zichzelf te monitoren, presteren aanzienlijk beter bij het schrijven van teksten. Deze strategieën, gecombineerd met instructie in zinsopbouw, leiden tot indrukwekkende resultaten. Leerlingen produceren meer correcte samengestelde zinnen dan hun medeleerlingen die deze instructie niet kregen . Het samenspel tussen grammaticales en schrijfonderwijs versterkt dus het positieve effect van deze interventie.
Integreer grammaticaonderwijs met schrijfonderwijs
Kortom, volgens dit rapport van de Kennisrotonde is het integreren van grammaticaonderwijs met schrijfonderwijs een belangrijke zaak. Leerlingen begrijpen hoe grammaticale keuzes verband houden met de communicatieve doelen van een tekst. Ze ontdekken dat korte zinnen de nadruk kunnen leggen op een verhaal, terwijl nevenschikkingen en onderschikkingen argumenten versterken. Door deze integratie boeken leerlingen aanzienlijk meer vooruitgang in het formuleren van zinnen tijdens het schrijven van teksten. Samenwerking tussen grammatica en schrijfonderwijs opent de deur naar effectieve zinsformulering en legt de basis voor sterke schrijfvaardigheid.
Meer weten? Lees het artikel en download het rapport op de website van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek.
