‘Lezen is de redding van onze democratie’, maak kennis met onze nieuwe projectleider Paulina Vanderbilt.
Een nieuw schooljaar staat voor de deur en ook voor Heel Rotterdam leest is er een frisse start: onze nieuwe projectleider Paulina Vanderbilt gaat van start. Je zou haar al zomaar kunnen kennen van onze leesambassadeur-bijeenkomsten, maar voor iedereen die haar nog niet kent introduceren we haar graag met een persoonlijk interview.
Welkom bij Heel Rotterdam Leest! Laten we eens bij het begin beginnen, kun je ons iets vertellen over je (werk)achtergrond?
‘Nou die is vrij lang! En die is begonnen in Schotland waar ik heen ben verhuisd na mijn studie. Ik kon daar geen lesgeven, waar ik oorspronkelijk voor had geleerd en zo kwam ik terecht bij een uitgeverij als vertegenwoordiger. Eén van mijn taken was het samenstellen van collecties voor schoolbibliotheken. Vanuit daar ben ik een opleiding gaan doen tot Bibliotheekwetenschapper informatieadviseur en toen heb ik een uitstapje gemaakt als projectleider om de hockeysport op de kaart te zetten. Toen in het reguliere onderwijs terecht gekomen, oorspronkelijk in Schotland maar uiteindelijk ben ik weer teruggekomen naar Nederland waar ik terecht kwam in het tweetalig onderwijs. Drie jaar geleden ben ik daar mee gestopt, heb ik mijn leven omgegooid om te kijken of er een andere tak van sport was. Zo ben ik terecht gekomen bij Bibliotheek Rotterdam als senior Leesconsulent en nu ook als projectleider van Heel Rotterdam Leest!’
We kunnen dus wel stellen dat het eigenlijk altijd om taal en boeken draait in je carrière? Heb je dat altijd al gehad die affiniteit met lezen schrijven?
‘Ja dat is eigenlijk wel grappig dat dit de rode draad is, maar van wat ik me kan herinneren las ik altijd. Ik had op mijn tiende de bibliotheek uit en las alles wat los en vast zat. Op mijn elfde las ik Thea Beckman, die verslond ik. Maar eigenlijk las ik alles. Dus lezen is zeker een passie. Daarnaast ben ik zelf ook schrijfster, ik heb ook een eigen boek geschreven. Dat schrijven zat er ook al vroeg in, toen ik zes was maakte ik al boekjes met plaatjes.’
Is dat iets wat je ook vanuit huis hebt meegekregen of komt het uit jezelf?
‘Nee dat is zeker iets wat ik te danken heb aan mijn ouders. Mijn ouders lezen veel en dat werd ook zeker gestimuleerd. En het komt ook omdat ik taal altijd ontzettend leuk heb gevonden, je kunt verdwijnen, wegdromen met een boek. En als kind was ik ook echt een dromer die helemaal kon verdwijnen in een boek. En dat was natuurlijk ook een andere tijd, op woensdagmiddag had je tot 6 uur het testbeeld op de tv. De keuze was dan tussen buiten verstoppertje spelen en voetballen of lezen. Dus het was ook wel makkelijk om jezelf te laten verdwijnen in boeken. Ik lees nog altijd veel, al heb ik net als veel mensen ook soms moeite om de concentratie te vinden. Dat los ik op door er momentjes van te maken, een hoekje op bank met kaarsjes aan. Dan leg ik mijn telefoon weg, bij de waterkoker zodat ik hem pas weer tegenkom als ik een flink stuk heb gelezen. Daarnaast moet ik voor mijn huidige baan ook veel lezen en ik ben onderdeel van boekgroepen waar we boeken bespreken. Dat zorgt er ook voor dat ik regelmatig lees. Alleen al door die groepen lees je minimaal 12 tot 14 boeken per jaar.’
Dat is gelijk een mooie tip! Wordt lid van een leesgroep om het leesvuur aan te wakkeren. Je vertelde net dat je als kind wel een dromer was, heb je dat nog steeds?
‘Jazeker, maar tegenwoordig is het meer dat ik overal mogelijkheden zie. Ik droom groot en ben een enorme aanpakker. Overal zie ik kansen en daar ga ik dan ook echt voor. Ik vind het fantastisch om ideeën te verwezenlijken en af te maken. Om projecten op te zetten en te zeggen: “kijk daar staat iets moois”. Daar kan ik erg van genieten.’
Dat is natuurlijk een mooie brug naar Heel Rotterdam Leest. Wat zag je in Heel Rotterdam Leest dat maakte dat je graag projectleider wilde worden?
Het is best wel een ingewikkeld landschap, leesbevordering. Hoe zit het in elkaar? Waar vind je hulp en ideeën? Daar ligt een belangrijke taak voor Heel Rotterdam Leest. Wij geven je een startpunt en houvast zodat jij verder kunt. En het lijkt me gewoon ontzettend leuk om te doen, ik kan me helemaal vinden in de visie en missie van Heel Rotterdam Leest.
Wat we merken bij Heel Rotterdam Leest is dat veel mensen in het onderwijs heel graag willen, je spreekt zelden iemand die leesbevordering niet belangrijk vindt. Toch zien we dat het vaak blijft hangen bij goede intenties en ondertussen blijven de alarmbellen rinkelen over de afname van geletterdheid. Wat is jouw kijk hierop?
‘Onderwijzend personeel heeft zo veel op het bord. En daarnaast merk ik, dat is misschien ook wel iets van deze tijd, dat mensen niet zo heel snel meer bereid zijn om verantwoordelijkheid te nemen. Ik denk ook echt dat het aan ons is om te laten zien dat je met weinig veel kunt bereiken. Als je maar doorzet! Het is met lezen namelijk net als met sporten. Als je net begint kun je niet direct een hele marathon lopen. Je begint met eens een stukje wandelen. Dan ga je drie keer per week, en dat wordt dan misschien wel vier keer per week. Het gaat om de lange adem. Weet je, ik denk dat de intentie en goede wil er echt is. Iedereen die het onderwijs in gaat heeft de passie om kinderen en jongvolwassen te helpen zich te ontwikkelen. Alleen is het is nu weer iets wat er bovenop komt. En daar ligt mijn drive, om te laten zien dat dat niet zo is. Niet lezen erbij maar lezen in plaats van. Dat is wel een mentaliteitsverandering en dat is lastig.’
De favoriete boeken van Paulina: Wuthering Heights - Emily Bronte, Heaven's Eyes - David Almond, 67 seconden - Jason Reynolds, Nieuwe Maan - Sarah Crossan en gedichten van Versalis en JC Bloem
Het lijkt er inderdaad op dat iedereen weet dat er probleem is, daar is geen discussie over. Maar over het ‘hoe verder?’, daar wordt het gecompliceerd.
‘Ja en ik denk dus niet dat je dit aan onderwijzend personeel kunt wijten. Er is zoveel druk op meten is weten, verantwoording. Mondige ouders die direct voor de deur staan als ze denken dat hun kinderen te korten komen. Dus wat doe je dan? Dan speel je op safe. Je doet precies datgene wat beschreven staat zodat niemand kan zeggen: je hebt iets niet gedaan. En dat is juist lastig als het om lezen gaat want daar heb je niet direct resultaat. Je moet het echt hebben van een langetermijnvisie. Als je direct betere eindexamenresultaten wil dan zul je het moeilijk krijgen. Het draait om de lange termijn.’
En je kunt je ook afvragen: moet het als het over lezen gaat wel draaien om toetsvaardigheid te vergroten?
‘Nee wat mij betreft is het einddoel echt lezen. Want lezen, en daar ben ik echt van overtuigd, is de redding van onze democratie. Lezen informeert en als wij als maatschappij goed met elkaar willen omgaan dan moeten we kunnen praten met elkaar en elkaar kunnen begrijpen. Je moet dingen vanuit een ander oogpunt en perspectief kunnen begrijpen en niet overal inknallen maar de dialoog kunnen aangaan. Die vaardigheid brengt lezen, daar zit de winst. Alleen kunnen we dat niet meten en dat vinden we lastig in Nederland, want we willen graag alles zeker weten.’
Een betere wereld begint bij taal. Wat zou je kinderen en jong volwassen graag willen meegeven over lezen?
‘Lezen is een plek van onbegrensde mogelijkheden. Je komt tijdens het lezen zoveel ideën tegen en die gaan jou laten zien hoeveel meer er is dan je al kent. En hoe ongelooflijk leuk, avontuurlijk en spannend dat is. Lezen opent deuren, het is een cliché maar met reden. Lezen is ook stressvrij, kinderen hebben tegenwoordig drukke, stressvolle levens en lezen is echt iets waar je voor kunt gaan zitten en waar je stressniveau van omlaag gaat. Er is onderzoek naar gedaan - van lezen gaat je hartslag omlaag.’
Tot slot, is er nog iets wat je aan onze lezers wil meegeven?
‘Zeker! Als Heel Rotterdam Leest willen we het lezen en de kleine en grote successen graag vieren dus als je die hebt dan horen we heel graag van je. Er gebeurt onwijs veel en er zijn veel gave successen die nu verdwijnen in een zee van informatie. Dus als je iets doet op het gebied van leesbevordering laat het ons weten. Vier het, en dan vieren wij het met je mee.’
Heb je een succesverhaal wat je wil delen? Mail Paulina via projectleider@heelrotterdamleest.nl. Op de hoogte blijven van wat Heel Rotterdam Leest doet en gaat doen het komende schooljaar? Hou onze website in de gaten of abonneer je op onze nieuwsbrief.
