De grootste alarmbellen klinken op het VMBO #PISA
Nog één laatste keer over PISA. Didactief deed namelijk een interessante analyse van het onderzoek. Een groot deel van de dalende cijfers wordt veroorzaakt door de teleurstellende prestaties van het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (VMBO). Een verslag van de belangrijkste bevindingen.
Een schokkend feit is dat bijna een derde van de 15-jarige leerlingen niet het minimale leesniveau haalt om goed te kunnen functioneren in de samenleving. De dalende leerprestaties zijn niet uniek voor Nederland. In de westerse wereld is er sinds 2012-2015 een neerwaartse trend te zien in lezen, wiskunde en natuurwetenschappen. Er wordt gespeculeerd dat deze trend verband houdt met veranderingen in het onderwijsbeleid, waarbij de nadruk op vaardigheden en ontdekkend leren ten koste gaat van kennisoverdracht.
De grootste alarmbellen klinken op het VMBO
De meest alarmerende resultaten komen echter van het VMBO, waar de leesresultaten dramatisch laag zijn. Deze resultaten dragen aanzienlijk bij aan de duik onder het EU14-gemiddelde. Er zijn verschillende factoren die deze problemen kunnen verklaren, zoals het lerarentekort in het basisonderwijs, de kwaliteit van de instroom op de pabo's en het gebrek aan nadruk op leesonderwijs in het voortgezet onderwijs.
Het VMBO heeft ook te maken met leerlingen die opgroeien in gezinnen waarin een niet-westerse moedertaal wordt gesproken, wat de uitdagingen nog groter maakt. Deze problemen vragen om dringende aandacht en oplossingen, inclusief verbeterde lerarenopleidingen en meer focus op basisvaardigheden.
Hoewel de examenresultaten voor VMBO in 2023 voor het vak Nederlands hoger waren dan voor de pandemie, wijzen de PISA-scores op een dieper liggend probleem in leesvaardigheid. Het is essentieel om de manier waarop leesvaardigheid wordt getoetst en onderwezen, grondig te herzien.
De problemen beperken zich echter niet tot lezen. Ook rekenen/wiskunde en natuurwetenschappen worden beïnvloed, vooral in het VMBO. Het gebrek aan aandacht voor reken- en wiskundeonderwijs en de keuze voor realistisch rekenen lijken de prestaties van leerlingen negatief te beïnvloeden.
Het is duidelijk dat er een complexe reeks problemen is die de resultaten van het VMBO beïnvloeden. Dit vraagt om diepgaand onderzoek en gerichte actie om het tij te keren. Nederland moet zich inzetten voor een crisisdenktank op het gebied van onderwijsbeleid om deze problemen aan te pakken en het VMBO de aandacht te geven die het verdient.