Nieuw dieptepunt. Nederland staat bij lezen in EU alleen nog boven Griekenland
Dat het niet goed gaat met de leesvaardigheid van Nederlandse leerlingen weten we wel. Maar de recente PISA-resultaten onthullen dat Nederlandse leerlingen gedurende vier jaar aanzienlijk zijn achteruitgegaan in wiskunde, natuurwetenschappen en leesvaardigheid. Vooral het leesniveau baart zorgen, waarbij Nederland nu als één na slechtste van de veertien deelnemende EU-landen presteert.
Volgens het PISA-onderzoek zijn Nederlandse leerlingen opnieuw gezakt in de ranglijsten van leesvaardigheid, wiskunde en natuurwetenschappen. Met name het leesniveau bevindt zich nu ver onder het gemiddelde van de OESO-landen en is slechts beter dan Griekenland onder de deelnemende EU-landen. Deze bevindingen baren zorgen, gezien het belang van sterke leesvaardigheid als basis voor welvaart en welzijn.
Effecten van schoolsluitingen en online leren
De onderzoekers speculeren dat de achteruitgang deels te wijten kan zijn aan de schoolsluitingen tijdens de coronapandemie, hoewel dit niet de enige verklaring is. Nederlandse leerlingen geven aan dat ze tijdens online lessen moeite hadden om bij te blijven. Vooral meisjes en vmbo-leerlingen lijken niet alleen academisch, maar ook mentaal te lijden onder de schoolsluitingen.
Over het PISA onderzoek
Het Programme for International Student Assessment (PISA) voerde in 2022 een onderzoek uit met de deelname van vijfduizend leerlingen van meer dan 150 Nederlandse scholen voor voortgezet onderwijs. Het doel van het onderzoek is om te bepalen in hoeverre 15-jarigen 'voldoende geletterd' zijn. Hiermee wordt bedoeld in hoeverre leerlingen voorbereid zijn om als zelfstandige burgers te functioneren in de hedendaagse kennissamenleving. Het onderzoek evalueert niet alleen hun kennis en vaardigheden, maar kijkt ook naar hun welzijn en hun vermogen om weerstand te bieden aan uitdagende situaties en tegenslagen in het leven. Hoewel het PISA-onderzoek normaal gesproken om de drie jaar wordt uitgevoerd, werd het vanwege de coronapandemie met een jaar uitgesteld. De recente resultaten tonen aan dat één op de vier Nederlandse leerlingen 'onvoldoende geletterd' is in wiskunde en natuurwetenschappen, terwijl dit voor leesvaardigheid geldt voor één op de drie leerlingen.
Reactie van Minister Paul
Demissionair minister Mariëlle Paul erkent dat de resultaten zorgelijk zijn, vooral met betrekking tot taal- en leesvaardigheid. Het Ministerie biedt scholen ondersteuning via subsidies en expertisepunten om het reken- en taalonderwijs te verbeteren. Nieuwe kerndoelen worden ontwikkeld om duidelijkheid te scheppen over wat leerlingen aan het einde van hun schooltijd moeten weten en kunnen.
Een lange adem voor verandering
Hoewel de resultaten uitdagend zijn, bieden ze ook kansen voor positieve verandering. Het is nu van essentieel belang om gezamenlijk te werken aan een toekomst waarin het Nederlandse onderwijs zijn internationale positie herstelt. Leerlingen verdienen een sterk fundament voor hun toekomstige succes, en het is aan ons om ervoor te zorgen dat zij dat krijgen.
Wil je meer details en inzichten? Lees het volledige artikel in het NRC.