Interview met HRL: ‘Leesplezier bevorderen kan heel simpel zijn’
Onlangs werd Laura geïnterviewd voor de website van ‘Samen werken aan een betere aansluiting vo-ho’, het samenwerkingsverband van de Rotterdamse hoger onderwijsinstellingen en een groot aantal vo-scholen uit de regio Rijnmond-Drechtsteden.
“Moedig jongeren aan om te lezen wat ze zelf interessant vinden”, zegt Laura Hanemaaijer. Als projectleider van Heel Rotterdam Leest zet ze zich in om het leesplezier bij jongeren aan te wakkeren.
Waar staat Heel Rotterdam Leest voor?
“We willen het leesplezier bevorderen bij kinderen en jongeren, zodat zij meer en vaker gaan lezen. Jongeren zien lezen nog wel eens als een last, want de nadruk ligt vaak op ‘verplicht’ en ‘zwaar’. Op allerlei verschillende manieren laten we zien dat lezen juist heel leuk kan zijn. Met diverse onderwijsinstellingen in de regio hebben we in 2021 hiervoor de handen ineengeslagen. Inmiddels hebben meer dan 40 organisaties ons manifest ondertekend.”
Waarom is het bevorderen van leesplezier zo belangrijk?
“Je krijgt een bredere woordenschat, maar ook een breder perspectief op de wereld. Dat is enorm waardevol bij alles wat je doet. Hoe meer je leest, hoe beter je erin wordt. En als je ergens goed in bent, dan doe je het ook graag. Hoe jonger je daarmee begint, hoe beter. We sporen daarom kinderen en jongeren aan om vaker een boek te pakken. Begin gewoon ergens en neem de woorden tot je. Pak daarna ook eens een wat moeilijker boek dan ‘Het leven van een Loser’, want daarmee ontwikkel je je zelfvertrouwen. Dan wordt het steeds makkelijker om weer de volgende stap te zetten.”
Hoe werken jullie samen in de Rotterdamse regio?
“We richten ons vooral op onderwijsprofessionals om hun kennis en ervaringen hierover te delen. We vragen de ondertekenaars van het manifest om leesambassadeurs aan te dragen. Deze ambassadeurs nemen het voortouw om van hun eigen school een leesrijke omgeving te maken. Dit werkt heel erg goed, dus we zetten ons nu sterk in om dit netwerk van leesambassadeurs uit te breiden. Wij brengen de ambassadeurs met elkaar in contact om ideeën uit te wisselen. Wat op het mbo goed uitpakt, hoeft namelijk niet op een havo te werken. Ook delen we informatie, bijvoorbeeld waar scholen terecht kunnen om boeken aan te schaffen. Abonneer je op onze nieuwsbrief, dan komen onze tips en blogs vanzelf naar je toe.”
Wat doen leesambassadeurs precies?
“Ze nemen allerlei initiatieven om het leesplezier op hun school te vergroten. Wij ondersteunen ze daarbij, want op onze bijeenkomsten kunnen ze samen sparren en ideeën uitwisselen. We werken hiervoor ook samen met boekhandels, Passionate Bulkboek, de bibliotheken en de onderwijsadviesdienst CED-Groep. Hoe groter het wordt, hoe beter. Ook gaan we een aparte community starten voor de leesambassadeurs om kennis te delen, discussies aan te gaan, vragen te stellen of oproepen te plaatsen.”
Waar zijn jullie trots op?
“Alle Rotterdamse kinderen in groep 8 hebben via ons een boek cadeau gekregen, namelijk het jeugdboek ‘Geen weg terug’ van Elisabeth Mollema. Dat is een spannend boek over een Rotterdamse jongen die als verstekeling naar Amerika reisde. We hebben een bijbehorende lesbrief gemaakt hoe leraren extra aandacht kunnen geven aan het verhaal en het leesplezier kunnen stimuleren. Ze konden zich bijvoorbeeld inbeelden dat ze de hoofdpersoon waren en daar een blog of podcast over maken. Met dit soort creatieve manieren gaan boeken meer leven dan het gebruikelijke boekverslag.”
Wat heeft een school aan deze samenwerking?
“Op veel scholen zijn de bibliotheken wegbezuinigd. Als je bijna geen budget hebt, kun je in je eigen school niet zoveel doen. Vaak weten docenten ook niet waar ze terecht kunnen. Door met andere scholen te sparren, enthousiasmeer je elkaar en krijg je ideeën aangereikt. Zo kwam een school op het idee om de eigen verschraalde boekencollectie te ruilen met de kringloopwinkel. Dat mocht. Vervolgens bedachten ze om ook tijdschriften te verspreiden door de hele school. Ze zagen dat leerlingen hun telefoons aan de kant legden en de tijdschriften pakten. Het kan ook heel simpel zijn.”
Welke rol spelen social media om leesplezier aan te wakkeren?
Op TikTok delen jongeren hun boektips via BoekTok. Zo komen jongeren sneller in aanraking met boeken die aansluiten op hun eigen leeftijd of belevingswereld. Dat werkt als een trein, want jongeren zitten toch al op TikTok. Ook kun je op Instagram een boekenclub beginnen of vaker video gebruiken om boeken onder de aandacht te brengen. Laat leerlingen een kwartiertje in de les lezen en daar een mooie opdracht bij maken. Je kunt dus klein beginnen om het leesplezier aan te wakkeren.”
Wat zijn jullie plannen voor de toekomst?
“Allereerst zijn we bezig om meer leesambassadeurs te werven. Sluit je bij ons aan, want dat helpt. We willen de bijeenkomsten uitbouwen en de bekendheid van Heel Rotterdam Leest vergroten. Dat lukt al, want in Den Haag is net Heel Den Haag Leest van start gegaan. Ook vanuit Utrecht is er interesse.
Ook willen we ons team uitbreiden. We hebben best veel mensen uit het mbo en hbo, maar nog niet genoeg mensen uit het primair en voortgezet onderwijs. Met meer mensen willen we gemakkelijker de brug slaan tussen voortgezet en hoger onderwijs. Dat helpt ook om de aansluiting te verbeteren.
In de toekomst willen we grote evenementen opzetten, waar grote schrijvers en andere betrokken samen iets moois gaan neerzetten. Maar het allermooist is de samenwerking met jongeren. Hoe meer mensen van boeken genieten, hoe beter.”
